E “premtja e mallkuar” është një bestytni perëndimore, burimi i së cilës është i diskutueshëm. Disa e lidhin me faktin që dita kur Krishti u kryqëzua ishte e premte, ndërsa të tjerë me të premten e 13 tetorit 1307, kur Mbreti Filipi IV arrestoi dhe më pas ekzekutoi qindra kalorës Templarë, që kishin marrë pjesë më parë në kryqëzatat për rimarrjen e Jeruzalemit.
Sipas vlerësimeve, më shumë se 60 milion persona në të gjithë botën ndikohen shumë nga kjo ditë dhe preferojnë të qëndrojnë në shtëpi.
Frika nga e premtja e mallkuar është një fobi, e cila në greqisht quhet “paraskevidekatriaphobia”. Data 13 dhe e premtja konsiderohen secila si ters, por kur bashkohen, kombinimi është “katastrofik”.
Këto janë disa të dhëna të tjera që duhet të dini për të premten 13:
Në vitet e ardhshme
E premte 13, veç ditës së sotme do të ketë edhe një tjetër në korrik për këtë vit kurse në 2020, dy data 13 rastisën gjithashtu të premte. Që të regjistrohen tre të premte të mallkuara brenda vitit, ashtu siç ndodhi në 2013-n, duhet të pritet 2026-ta.
Fobi e vërtetë
”Friggatriskaidekaphobia” është emri shkencor i fobisë së kësaj date. Ekzistojnë edhe dy fobi të tjera. Ajo nga numri 13 e quajtur “triskaidekaphobia” dhe ajo nga e premtja, e quajtur “skeviphobia”.
Kati i 13-të
Ndërsa heqja e radhës së 13-të nga linjat ajrore ndodh prej shumë vitesh tashmë, së fundmi edhe shumë qiellgërvishtës e kalojnë këtë kat, duke shkuar nga 12-ta, menjëherë tek 14-ta. Madje, tek ashensorët numri 13-të përgjithësisht nuk ekziston.
Bestytni apo e vërtetë?
72% e njerëzve të anketuar nga “The Mirror”, pranojnë se në datën 13 kanë përjetuar përvoja të këqija, në lidhje me çështje pune, apo çështje të tjera personale.
E “premtja e mallkuar” në ekonomi
E “premtja e mallkuar” i kushton rëndë ekonomisë botërore, veçanërisht linjave ajrore që në këto ditë përballen me fluturime pothuajse të boshatisura. Sipas një studimi të realizuar nga një institut amerikan, kjo datë shkakton qindra milionë dollarë dëme në ekonomi.
Presidentët i trembën 13-tës
Sipas “Huffington Post”, ish-presidenti i SHBA-ve, Franklin D. Roosevelt ka qenë një prej atyre që besonin më shumë tek tersi i të premtes së mallkuar. Ai refuzonte çdo pritje ku ishin 13 të ftuar dhe gjithashtu nuk udhëtonte kurrë në datën 13.
13-ta na sugjestionon
Sipas Thomas Gilovich, kreu i Departamentit të Psikologjisë në Universitetin e Kornuellit, truri ynë lidh automatikisht 13-tën me legjendat e tersit që shkakton.
“Nëse diçka e keqe ndodh në datën 13, kjo datë dhe ajo ndodhi do të qëndrojnë gjithmonë të bashkuara në trurin tonë, të ndikuar nga sugjestionimet e mëparshme dhe mitet urbane mbi këtë datë”.
Nuk ka vit pa një të “premte të mallkuar”
Për ata që besojnë tek ky supersticion, ka një lajm të keq. Nuk mund të ndodhë kurrë që një vit të mos ketë të paktën një të premte me datën 13. Shpesh ndodh të jenë dy ditë të tilla, ndërsa në raste të rralla, mund të jenë deri në tre.